Son dakika haberi! Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, NTV yayınında dış siyaset gündemine ait soruları yanıtladı.
Sözcü Kalın’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle;
RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI
Cumhurbaşkanı Erdoğan, yarın Rusya önderi Putin ve Ukrayna başkanı Zelenski ile görüşecek.
TÜRKİYE YÜZYILI NE MANAYA GELİYOR?
“Türkiye Yüzyılı” 21. yüzyılda Türkiye’nin kendini dünya sisteminde nasıl konumlandırdığı ve gitmek istediği yeri söz ediyor. 15-20 yıl öncesine kadar İHA-SİHA teknolojisinde dışa bağımlı bir ülkeydik. Artık Türkiye, dünyaya İHA ve SİHA satan ve bunun da ötesinde bu teknolojinin standardını belirleyen ülke haline geldi. Birçok ülke bizden İHA ve SİHA satın almak istiyor. Yalnızca kullanmak için değil teknolojiyi de transfer etmek için.
Türkiye dünyanın çok önemli otomotiv merkezlerinden bir tanesi. Biz bunun farkında değiliz fakat dünyanın bütün büyük otomotiv markaları otomasyonlarını Türkiye’de yapıyor. Bütün bunların üzerine biz kendi aracımızı, Togg’u ürettik. Daha şimdiden Togg’un milletlerarası bayiliğini almak için yapılan onlarca müracaat var. TANAP ve TürkAkım boru çizgileri Türkiye’yi gücün kıymetli bir kaynağı haline getirdi. Önümüzdeki 10-15 yıllık perspektifle baktığınız vakit Türkiye adeta kendini bugünlere ve yarınlara hazırlayan adımları atmaya devam ediyor. Bu bizi önümüzdeki 10-20 yıllık vadeler içerisinde dünya sistemi içerisinde çok daha güçlü, avantajlı noktaya getirecek. Dışa bağımlığımızı azaltacak.
ŞAM’LA YAPILAN ÜST SEVİYE GÖRÜŞME
Bu alışılmış birinci toplantıydı, bunların devamı gelecek. Biz baştan beri bu krizin daha fazla derinleşmiş savaşla değil, fakat müzakere yoluyla BM parametreleri çerçevesinde çözüleceğini söyledik. Fakat rejim ayak diredi. Çeşitli bahanlerle Anayasa sürecini sabote etti, Astana sürecini tıkadı, Cenevre süreci adeta buharlaşmış oldu. Bizim temel korkumuz, savaşın devam etmemesi ve Suriye kaynaklı terör akınlarının Türkiye’ye tehdit oluşturmaması ve insani krizin derinleşmemesi. Bu üç başlık açısından baktığınızda bizim perspektifimiz hala tıpkı, değişmedi. Harekatlarımız olmasaydı, bölgede terör koridoru kurulacaktı. Suriye terör örgütlerinden temizlenmeli ve mülteciler için inançlı geri dönüş sağlanmalı. Suriye ile görüşmenin buraya yapacağı katkı bizim için kıymetli. Esasen kalkış noktamız da bu. Burada Türkiye’nin güvenlik korkuları nedir. PKK’nın oradaki mevcudiyetidir, ismi SDG olmuş,YPG/PYD olmuş ehemmiyeti yok. Türk askeri orada olduğu için PKK devletinin kurulması önlendi. Biz o saptamayı yapmasaydık PKK orada Irak sonundan Akdeniz’e kadar bir terör koridoru haline getirecek, devlet, devletçik üzere bir şey ilan edecekti. Bunu da Amerikan bayrakları altında yapacaktı. Bizim Suriye Kürtleriyle hiçbir sıkıntımız yok. PKK’lı olmayan Kürtler, en büyük acıyı onlar çekiyor. PKK/YPG’nin tehdidinin ortadan kaldırılması Suriye’nin toprak bütünlüğü açısından da hayati ehemmiyete sahiptir. İkincisi, mültecilerin BM parametreleri çerçevesinde ülkelerine inançlı, onurlu ve istekli bir halde dönmelerini sağlayacak yerin Suriye tarafında hazırlanması ve bununla ilgili birtakım teminatlar verilmesi.
SURİYE REJİMİ ADIM ATMAYA HAZIR MI?
O istikamette bir olumlu işaret var. 28 Aralık’ta olumlu bir görüşme oldu . Olumlu işaretler, bildiriler alındı. Biz orada bir ucu aşikâr olmayan bir sürecin içine giremeyiz. Biz mültecilerin geri dönüşü ve yerlerinden edilmiş Suriyelilerin insani bir muamele görmesi için de rejimin atacağı adımları da görmek istiyoruz. Alışılmış birinci görüşmede hepsinini karara bağlanması beklenemez, bu bir süreç. 11 yıl sonra birinci sefer bu mevzularla ilgili bir temas kurduk. Bunun güzel sonuçlar vermesi rejimin bundan sonra atacağı adımlara, taşıdığı niyete ve sahip olduğu bir perspektife bağlı. Doğal birinci görüşmede hepsinin karara bağlanması beklenemez, bu bir süreç. Şayet bunları bizim yeterli niyetimizle birleştirip kararlılığa dönüştürürse biz bu iki bahiste, terörle uğraş ve mülteciler konusunda rahatlıkla adım atabiliriz.
ERDOĞAN-ESAD GÖRÜŞECEK Mİ?
Bununla ilgili belirlenmiş bir takvim yok. Öncelikle tahminen savunma bakanı, istihbarat liderimizin yaptığı toplantının takibi ve devamı mahiyetinde toplantılar olabilir. Dışişleri bakanımızın toplantısı olacak lakin takvimi muhakkak değil. Önümüzdeki aylarda bu alanda yeni toplantılar, görüşmeler olabilir. Görüşmelerin cumhurbaşkanları seviyesine çıkması için şimdi daha yapılması gereken çok şey var. Bugünden bir şey söyleyeyem, önümüzdeki üç ay içinde mi olur, altı ay içinde mi olur, olur mu olmaz mı… Şu anda bunu söylemek için erken, sürecin seyrine bağlı.
Suriyeli muhalifleri baştan beri destekledik, desteklemeye de devam ediyoruz. Muhalif derken, Suriye halkının bir modülü olduğunu ve Suriye’nin geleceğinde kilit rol oynayacak aktörler olduğunu hatırlatalım. Buradan negatif bir mana çıkmamalı. Bunlar son analizde en temel demokratik hakları ihlal edilmiş beşerler ve öbür beşerler için uğraş eden Suriyeliler. Biz bugüne kadar Suriye muhalefetini hiç yüzüstü bırakmadık. Bugün Mevlüt (Çavuşoğlu) beyin onlarla yaptığı toplantı, onlara tekrar bu itimadı vermek içindi. Biz onlarla her vakit temas halindeyiz. Onları ortada bırakmak kelam konusu değil. Bütün bunların nasıl seyredeceği rejimin tutumuna bağlı. Türkiye bir el uzattı, bu eli havada bırakmayacaklarını düşünüyoruz.
MISIR’LA OLAĞANLAŞMA HANGİ KADEMEDE?
Katar’daki el sıkışma 1,5 yıldır devam eden sürecin değerli evrelerinden birisiydi. Önderlerin el sıkışması değerli natürel. Ben buradan sonra hızlanacağını bekliyorum, kanaatim de o tarafta. Mısır’la bizim ilgilerimizin koptuğu süreci düşünürseniz, Mısır Doğu Akdeniz’de farklı ittifaklara girdi. Bunların da değerli bir kısmı Türkiye zıddı ya da Türkiye’yi dışarıda bırakma üzerine konseyiydi. Bütün bu ittifakları tekrar farklı formda dizmek, Türkiye ile alakaları kurarken bu ittifakları makul bir seviyede dönüştürmek vakit alabilir, bunu anlıyorum. Mısır tarafının da bu türlü bir efor içerisinde olduğunu düşünüyorum, berbat niyet, isteksizlikten fazla. Yine bir pozisyonlandırma yapmaya çalışıyorlar. Doğu Akdeniz’de rastgele bir projenin Türkiye olmadan yürüyemeyeceği tekrar norm haline geldi. Biz olumlu bir tavır içerisinde olmaya devam edeceğiz. Mısır tarafının da ben âlâ niyetinin olduğunu düşünüyorum. Doğu Akdeniz’de ve tüm bölgede tekrar barış istikrar ve refahın adil paylaşımı noktasında hepimize katkılar sağlayacvağını düşünüyorum bu yakınlaşmanın ve olağanlaşmanın.
İRAN’DA YAŞANAN GÖSTERİLER
İran’da yaşananlar ıstırap ve kaygı verici. İran idaresi de bir muhasebe içerisine girdi, bu ahlak polisiyle ilgili. Sistem içinde bir tartışma başladı bununla ilgili. İnşallah temel hak ve hürriyetleri müdafaa altına alan bir yapıya yanlışsız evrilir. Ben İran idaresinin bu istikamette bir kararlılığı olduğunu görüyorum. Vakit zaman İran’ın Ermenistan yanlısı kimi tavırları Azerbaycan tarafını üzdüğü üzere bizi de üzüyor. Biz bunları da İran tarafıyla konuşuyoruz.
İSVEÇ-FİNLANDİYA’NIN NATO ÜYELİĞİ
Hem İsveç hem Finlandiya tarafında bir uygun niyet var. Beyanın ötesinde attıkları birtakım adımlar da var. Bilhassa İsveç, FETÖ ve PKK’nın inançlı limanı haline gelmiş bir ülke olarak geçen yıl terörle gayret yasasını değiştirdi. Çok kıymetli bir değişim zira yakın vakte kadar bir terör örgütüne üye olmak kabahat sayılmıyordu. Artık bunu değiştirdiler. 1 Ocak prestijiyle bu değişiklik yürürlüğe girdi.
İSRAİL’LE OLAĞANLAŞMA SÜRECİ
Filistin sorunu ikili ilgilerimizi direkt etkiliyor. Yeni hükümetin yerleşim siyasetinden kaygı duyuyorum.
Son dakika gelişmesinin detayları birazdan ntv.com.tr’de…